Pożyczanie pieniędzy członkom rodziny lub znajomym dla większości z nas jest czymś normalnym i naturalnym. Wszak, każdy z nas chciałby również uzyskać pomoc będąc w potrzebie, więc sami z większym lub mniejszym entuzjazmem jesteśmy skłonni udzielić pożyczki. Niestety, każdorazowe pożyczenie pieniędzy wiąże się z zagrożeniem braku ich zwrotu. W takim przypadku najczęściej wychodzi się na drogę sądową, jednak postępowanie może toczyć się przez długie miesiące, nawet lata, a dodatkowo musimy się liczyć z kosztami procesowymi i niewielkim, ale zawsze, prawdopodobieństwem przegrania sprawy. Dobrym rozwiązaniem, które zabezpieczy nasze interesy może okazać się w tym przypadku weksel.
Czym jest weksel?
Weksel to nic innego jak papier wartościowy, który daje nam prawo do domagania się od dłużnika zapłacenia sumy określonej w nim określonej. Jeśli dłużnik, który weksel podpisze, nie wywiązuje się ze swojego obowiązku to w szybki i prosty sposób możemy dochodzić swoich roszczeń przed sądem, a następnie na drodze egzekucyjnej.
Według podstawowego podziału, weksle możemy podzielić na dwa typy:
- własne (czyli podpisujący zobowiązuje się do zapłaty)
- trasowane (czyli z weksla wynika, że osobą zobowiązaną do zapłaty jest trasat – inna osoba, niż ta, która weksel podpisała).
Jak powinien być skonstruowany weksel?
Aby weksel uznać za ważny, musi on zawierać 7, a czasami 8 niezbędnych elementów:
- nazwę „weksel” w tekście dokumentu zapisaną w języku, w którym został sporządzony
- przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej,
- wskazanie terminu płatności,
- wskazanie miejsca płatności,
- nazwisko osoby, która otrzymała prawo do weksla,
- wskazanie daty i miejsca wystawienia weksla,
- podpis wystawcy weksla
W przypadku weksla trasowanego niezbędne jest również wskazanie osoby, która jest zobowiązana do zapłaty (trasata) oraz jego podpis.
Przenoszenie praw z weksla.
Prawa z weksla możemy przenosić za pomocą indosu. Jest to pisemne oświadczenie umieszczone na papierze wartościowym na zlecenie i zawierające przynajmniej podpis zbywającego, oznaczające przeniesienie praw na inna osobę. Indos musi być bezwarunkowy i musi przenosić całość praw z weksla. Osoba przenosząca weksel przez indos to indosant, zaś osoba, na rzecz której następuje przeniesienie to indosatariusz. Należy podkreślić, że indosatariusz może wykonywać wszystkie prawa z weksla, ale nie może podnosić zarzutów wynikających ze stosunków osobistych z wystawcą lub z posiadaczami poprzednimi.
Weksel in blanco, czyli szczegółny rodzaj weksla.
Weksel in blanco stanowi szczególny rodzaj weksla. Taki weksel zawiera jedynie podpis co najmniej dłużnika. Może to być podpis głównego dłużnika wekslowego – wystawcy lub akceptanta. Co jest istotne, w momencie składania go nie musi zawierać wszystkich informacji np. kwoty należnej do zapłaty. Wypełnienie weksla in blanco pozostałymi elementami następuje później i dokonuje tego ten, na kogo taki weksel został wystawiony. Zwykle wekslowi in blanco towarzyszy deklaracja wekslowa, określająca szczegóły realizacji zadania i przedmiot naszego zobowiązania. Istnienie deklaracji wekslowej nie jest jednak kluczowe dla ważności samego weksla in blanco. Sama deklaracja jest jedynie pewnym zabezpieczeniem – jeżeli zostanie ona wypełniona błędnie przez posiadacza, istnieje możliwość podniesienia zarzutu, że nie dochowano deklaracji wekslowej.
Dlaczego odzyskanie należności z weksla jest szybkie i skuteczne?
Z prawnego punktu widzenia, przesłanką istnienia uprawnień wekslowych jest samo posiadanie weksla przez wierzyciela. Jakkolwiek wystawienie weksla z reguły znajduje podstawę prawną w stosunkach prawnych zachodzących między stronami. Na wekslu nie wskazuje się przyczyny jego wystawienia, więc co do zasady nie mają one wpływu na to czy weksel jest ważny oraz na jego realizację. Sąd nie będzie brał pod uwagę powodów wystawienia weksla, lecz sprawdzi tylko jego poprawność formalną oraz wyda nakaz zapłaty.
Jeśli chcesz prawidłowo zabezpieczyć swoje roszczenia, możesz również zgłosić się do nas. W naszej kancelarii pracuje zespół doświadczonych prawników, którzy użyją wszystkie dostępne środki prawne, aby ochronić Twoje roszczenia.
Autor: Adwokat Marcin Kieszkowki
