15 WRZ 2020

Zmarły spadkodawca ma same długi? Zobacz co zrobić, aby w nich nie utonąć.

jak odrzucić spadek

Bez względu na to, czy zmarły w chwili śmierci był właścicielem wartościowych dóbr, czy też posiadał liczne długi, jego spadkobiercy z momentem śmierci spadkodawcy wstępują w ogół praw i obowiązków zmarłego. Zdarza się, że zmarły posiada więcej długów niż aktywów, a przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie jest dla spadkobiercy korzystnym rozwiązaniem, gdyż narazi go jedynie na konieczność kontaktu z wierzycielami dążącymi do odzyskania należnych im wierzytelności oraz ponoszenia kosztów m.in. sporządzenia spisu inwentarza.

Jeżeli uzyskałeś informację o śmierci osoby, której jesteś spadkobiercą ustawowym lub testamentowym,  masz tylko 6 miesięcy, aby udać się do notariusza i złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku bądź też złożyć do sądu rejonowego właściwego dla twojego miejsca zamieszkania lub pobytu wniosek o odebranie oświadczenie o odrzuceniu spadku. W celu przyjęcia oświadczenia przez notariusza lub sąd konieczne jest twoje osobiste stawiennictwo – pełnomocnik może złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w twoim imieniu tylko na podstawie pełnomocnictwa w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym (tj. poświadczonym przez notariusza). Maksymalna stawka notarialna (wraz z podatkiem VAT) za przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku wynosi 61,50 zł, z kolei opłata sądowa za odebranie przez sąd oświadczenia o odrzuceniu spadku to 100 zł.

Musisz jednak pamiętać, że odrzucenie przez Ciebie spadku powoduje, iż jesteś traktowany, jakbyś nie dożył jego otwarcia i w krąg spadkobierców wstępują osoby powołane do dziedziczenia po zmarłym w dalszej kolejności. Jeżeli zatem jesteś spadkobiercą ustawowym, z dużym prawdopodobieństwem osobami powołanymi do dziedziczenia w dalszej kolejności będą Twoje dzieci (np. jeżeli odrzuciłeś spadek po jednym ze swoich rodziców), tak więc aby uchronić je od dziedziczenia długów odrzuć spadek również w ich imieniu.  

Aby móc odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka, konieczne jest uzyskanie zgody sądu opiekuńczego – należy w terminie 6 miesięcy od daty odrzucenia przez Ciebie spadku wnieść wniosek do sądu o wyrażenie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem dziecka polegającej na odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego. Do wniosku koniecznie załącz oryginał aktu urodzenia dziecka, Twoje oświadczenie o odrzuceniu spadku, kopię aktu zgonu spadkodawcy oraz jeżeli posiadasz, dokumenty, z których wynika, iż zmarły spadkodawca pozostawił długi. Wystarczy, aby jeden rodzic – ten który odrzucił spadek –  podpisał wniosek – drugi rodzic, jeżeli posiada pełnię władzy rodzicielskiej, musi przed wydaniem rozstrzygnięcia być wysłuchany przez sąd, dlatego też powinien być wskazany we wniosku jako uczestnik postępowania. Podpisany wniosek w dwóch egzemplarzach wraz z załącznikami i potwierdzeniem uiszczenia opłaty w kwocie 100 zł wyślij do sądu opiekuńczego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka.

Z orzecznictwa sądowego m.in.  uchwały Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2018 r., sygn. akt III CZP 102/17 wynika, iż nawet jeżeli sąd opiekuńczy nie zdąży zakończyć postępowania w terminie 6 miesięcy, nie tracisz możliwości odrzucenia spadku w imieniu dziecka – możesz złożyć oświadczenie w jego imieniu, przy czym powinno się to zrobić  niezwłocznie po uzyskaniu prawomocnego postanowienia sądu opiekuńczego.

Pamiętaj, że samo postanowienie sądu o wyrażeniu zgody, nie zastępuje twojego oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka – konieczne jest udanie się przez rodziców małoletniego dziecka do notariusza lub złożenie do sądu wniosku o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku złożonego przez opiekunów prawnych w imieniu małoletniego.

Autor:
Adwokat Dorota Roszkowska

Polub nas na Facebooku, aby na bieżąco śledzić przydatne materiały, które publikujemy.

Umów się na spotkanie
przez internet