23 CZE 2020

Zwolnienia pracowników w dobie Covid – 19. Czy przepisy tarczy antykryzysowej pomogą pracownikom zachować pracę?

Temat zwolnień pracowników z związku z trudną sytuacją ich pracodawcy na rynku, wywołaną epidemią wirusa Covid – 19 i licznymi obostrzeniami, z pewnością stanowi trudny temat. Rząd zapowiedział, że doprowadzi do tego, aby zwolnień z pracy nie było lub żeby było ich jak najmniej i w tym celu wprowadził nowe regulacje za pomocą tzw. tarczy antykryzysowej. Czy jednak regulacje te pomogą zachować miejsca pracy? Co zmieniło się w kwestii zwolnień pracowników podczas panującej epidemii?

Na początku należy wskazać, że ustawa z dnia 31 marca 2020 r. – o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, zwana potocznie tarczą antykryzysową (dalej jako tarcza antykryzysowa) wprowadziła pakiet pomocowy dla przedsiębiorców. I tak zgodnie z ww. tarczą każdy przedsiębiorca, u którego wystąpił przestój ekonomiczny lub który obniżył wymiar czasu pracy swoim pracownikom, jeżeli wystąpił u niego spadek obrotów gospodarczych – ma możliwość otrzymania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników. Podobnie mikro, mali i średni przedsiębiorcy, u których doszło do znacznego spadku obrotów otrzymali możliwość uzyskania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników w wysokości zależnej od spadku obrotów. Obie te formy wsparcia wiążą się jednocześnie z obowiązkiem utrzymania pracowników w zatrudnieniu w okresie dofinansowania, pod rygorem zwrotu otrzymanego już dofinansowania. W przypadku dofinansowania dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców, przedsiębiorca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu pracowników przez okres dofinansowania oraz po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi.

Ponadto przedsiębiorcy otrzymali możliwość ubiegania się o subwencję finansową w ramach Programu Rządowego – Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Firm, gdzie na wysokość przyznawanej subwencji ma wpływ przede wszystkim stan zatrudnienia pracowników. Większa liczba pracowników zatrudnionych u przedsiębiorcy gwarantuje mu otrzymanie wyższej subwencji. Co istotne, warunkiem umorzenia części subwencji – czyli tak naprawdę braku obowiązku zwrotu przez przedsiębiorcę otrzymanych środków jest utrzymanie przez niego średniej liczby pracowników w okresie kolejnych 12 pełnych miesięcy w stosunku do stanu zatrudnienia, jaki miał miejsce przed dniem złożenia wniosku o subwencję.

W związku z powyższym należy wskazać, że wymienione wyżej środki pomocowe przyczyniają się w znaczny sposób do zatrzymania dotychczasowych miejsc pracy. Pracownicy powinni mieć świadomość, że zwolnienie pracownika przez pracodawcę będzie wiązało się z obowiązkiem zwrotu przez niego otrzymanego świadczenia, co w dobie kryzysu spowodowanego epidemią koronawirusa z pewnością będzie bardzo uciążliwe dla pracodawcy – przedsiębiorcy.

Należy poruszyć jeszcze jedno, istotne z punktu widzenia pracowników, zagadnienie dotyczące utrudnienia rozwiązania umowy o pracę. Mianowicie ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (dalej jako ustawa o szczególnych instrumentach) zmieniła w sposób znaczny Prawo pocztowe[1] . I tak zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy o szczególnych instrumentach:

Nieodebranych pism podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, których termin odbioru określony w zawiadomieniu o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie można uznać za doręczone w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz przed upływem 14 dni od dnia zniesienia tych stanów.

Co jednak wprowadzony zapis zmienia w sytuacji pracownika?

Należałoby przypomnieć, że rozwiązanie umowy o pracę powinno następować w formie pisemnej. Co najistotniejsze, oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę będzie skuteczne tylko wtedy, gdy dojdzie do pracownika w taki sposób, że ten będzie mógł zapoznać się z jego treścią. W praktyce taki dokument dostarcza się pracownikowi osobiście lub za pośrednictwem operatora pocztowego, a rozwiązanie umowy o pracę następuje odpowiednio z chwilą przyjęcia przez pracownika do wiadomości decyzji pracodawcy, czyli wręczenia mu pisma albo z dniem doręczenia mu listu poleconego wysłanego pocztą.

Dotychczas obowiązywała regulacja, zgodnie z którą w przypadku, gdy pracownik nie podejmował przesyłki lub odmówił jej przyjęcia należało przyjąć, że pracownik zapoznał się treścią skierowanego do niego przez pracodawcę pisma, najpóźniej z upływem siódmego dnia od chwili powtórnego awizowania przesyłki. Nowe przepisy spowodowały, że list polecony z rozwiązaniem umowy o pracę nie będzie można uznać za doręczony z upływem tego terminu, a pracownik, który nie odbierze listu pozostanie nadal pracownikiem zatrudnionym u pracodawcy. Należy wskazać, że zgodnie z nowymi przepisami oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę wywoła skutek dopiero po 14 dniach od dnia zniesienia epidemii.

Podsumowując:

Tarcza antykryzysowa wprowadziła szereg rozwiązań pomocowych dla przedsiębiorców w postaci dofinansowań do wynagrodzeń pracowników. Warunkiem przyznania dofinansowania jest jednak zachowanie dotychczasowych miejsc pracy przez pracodawcę. Ponadto zgodnie z nowymi przepisami procedura rozwiązania umowy o pracę w okresie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii została znacznie utrudniona, poprzez usunięcie fikcji doręczenia przesyłki po upływie 7 dni od jej drugiego awizowania. Powyższe oznacza z kolei, że pracownicy powinni z uwagą podchodzić do wszelkich działań pracodawcy mających na celu zwolnienia pracowników, a każdy przypadek rozwiązania umowy o pracę szczegółowo przenalizować, biorąc pod uwagę powyższe okoliczności. Z uwagi na te oraz inne wymogi narzucone przez obowiązujące prawo w zakresie rozwiązywania umów o pracę, każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie, w czym z pewnością pomoże Państwu nasza Kancelaria.

[1] Prawo pocztowe z dnia 23 listopada 2012 r. (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2188)

Polub nas na Facebooku, aby na bieżąco śledzić przydatne materiały, które publikujemy.

Umów się na spotkanie
przez internet